از جرثقیل برای حرکت دادن اجسام از مکانی به مکان دیگر از جمله بالا‌بردن، پایین‌آوردن و جابه جایی در راستای افقی، عمودی استفاده می‌شود.

جرثقیل در واقع یک نوع ماشین، دکل یا سازه مرتفع است که توسط طناب و قرقره هایی  برای بالا کشیدن یا پایین آوردن اشیا از آن استفاده می کنند. این دستگاه از طریق یک یا چند ماشین ساده برای ایجاد مزایای مکانیکی و در نتیجه حرکت بارهای فراتر از توانایی طبیعی یک انسان است. کاربرد جرثقیل معمولا در صنعت حمل و نقل برای بارگیری و تخلیه یا برای حرکت اجسام است.

کاربرد آنها به طور معمول در صنایع ساختمانی یا سازه های عظیم دیگر است. جرثقیل هایی که در صنایع ساختمانی از آنها استفاده می شود اغلب به طور موقت نصب می شوند و البته می توان آنها را روی زمین یا بر روی وسایل نقلیه مخصوصی نیز نصب کرد.

اهمیت و کاربرد جرثقیل ها

ماشین آلات امروزه در زندگی انسانها نقش بسزایی دارند و پیشرفت در صنایع و ساخت و ساز بدون ماشین آلات تقریبا غیر ممکن است.

همان طور که مطلع هستید، زندگی ما بدون جرثقیل دچار اختلال خواهد شد و به نوعی وابسته به جرثقیل است. در واقع انسانها با درخدمت گرفتن این ماشین آلات چه در صنعت و چه در پروژه های عمرانی مانند سد سازی ، برج سازی ، پل سازی ……. توانسته اند بخش بزرگی از مشکلات جامعه بشری را با این ماشین آلات حل کنند لذا این جرثقیل ها با توجه به کارایی و مکانهای مورد استفاده و قابلیت هایی که دارند دارای انواع مختلفی هستند.

انواع جرثقیل و کاربرد آن

۱) جرثقیل برجی (تاور کرین):

این نوع جرثقیل معمولاً در ساختمان‌های مرتفع مورد استفاده قرار می‌گیرد و به سه صورت بر روی زمین نصب می‌شود. این گونه جرثقیلها با توسعه تکنولوژی و رویکرد شهرها برای ساخت سازه های بلند مرتبه رونق یافته و امروزه در سراسر نقاط جهان به خصوص در ساختمان آسمانخراشها به کار می رود. به خاطر شعاع عمل وسیع و ارتفاع بسیار زیاد این نوع جرثقیلها بر روی بنای در حال ساختمان تکیه می کنند و با پیشرفت ارتفاع ساختمان بالا می روند.

۲) جرثقیل‌های موبایل (ماشینی):

جرثقیل‌های موبایل (ماشینی): جرثقیل موبایل، جرثقیلی است که دارای بازویی است که می تواند حرکت کند و حرکت جرثقیل بدون مسیر مشخص، می باشد و باربرداری جرثقیل بر اساس مرکز ثقل و پایداری آن می باشد.

جرثقیل‌های موبایل (ماشینی): بر روی زمین به دو صورت ثابت (نصب جک) و کارگاهی (متحرک با بار) عمل می‌کند.

موارد کاربرد: حمل و جابه جایی انواع کانکس، چیلر، دستگاه های صنعتی، دستگاه های بیمارستانی، نصب تجهیزات ساختمانی، تخلیه و بارگیری کامیون و تریلی و…

۳) جرثقیل‌های سقفی:

جرثقیل‌های سقفی: سازه ای است که به مرور زمان توسعه یافته و امروزه در انواع مختلفی عرضه و استفاده می شود و ابزاری است جهت جابجایی و حمل اجسام سنگین در صنعت استفاده می شود و شامل اجزای از تیرآهن ، یک عدد قلاب و یک عدد کابل برای حمل که به تیرآهن وصل می شود. که از این قلاب برای بلند کردن اجسام استفاده می شود. و برای محیط های سرپوشیده مانند سالن ها ، کارخانه ها و … استفاده می شود.

موارد کاربرد: در سالن‌های صنعتی و تولیدی یا سایر خطوط (انبار، تعمیر و …) در ارتفاع بر روی خطوط باربر کناری قبل نصب هستند. عموماً به دو شکل جرثقیل سقفی تک پل و جفت پل مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۴) جرثقیل دروازه‌ای:

جرثقیل دروازه‌ای: این نوع جرثقیل‌ها به دو صورت دروازه‌ای و نیم دروازه‌ای قابل استفاده هستند.

موارد کاربرد: جرثقیل دروازه‌ای جهت جابجایی بار در محیط‌ های باز و در داخل سالن‌ها کاربرد دارند. جرثقیل دروازه‌ای قابلیت نصب بالابرهای سیم بکسلی تک و دو پل در گروه‌های کاری مختلف را دارا می‌باشد.

۵) جرثقیل بازویی:

جرثقیل بازویی: جرثقیل‌های بازویی به دو صورت بازویی (دیواری) یا ستونی بازویی قابل استفاده در صنایع هستند.

موارد کاربرد: خطوط مونتاژ، انبارها، ایستگاه های ماشین آلات و ..

۶) جرثقیل‌های آویز:

جرثقیل‌های آویز: این جرثقیل‌ها درسالن‌ها و مکانهای با محدودیت ارتفاع و خطوط مونتاژ سری (خودروسازی و…) در ظرفیت تا ۵ تن قابل استفاده‌اند.